Færsluflokkur: Samfélagsfræði

Stærstu borgir heims

NafnLandFlöldi manna (í milljónum) 
 1. TokyoJapan34.0
 2. Mexico CityMexico22.4
 3. SeoulSouth Korea22.1
 4. New YorkUSA21.8
 5. Sao PauloBrazil20.0
 6. BombayIndia19.4
 7. DelhiIndia19.0
 8. Los AngelesUSA17.8
 9. JakartaIndonesia16.9
 10. OsakaJapan16.8
 11. CalcuttaIndia15.4
 12. CairoEgypt15.3
 13. ManilaPhilippines14.6
 14. KarachiPakistan13.8
 15. MoscowRussia13.7
 16. ShanghaiChina13.4
 17. Buenos AiresArgentina13.4
 18. DhakaBangladesh12.8
 19. Rio de JaneiroBrazil12.0
 20. LondonEngland11.9
 21. TehranIran11.7
 22. IstanbulTurkey11.3
 23. LagosNigeria10.8
 24. BeijingChina10.7
 25. ParisFrance9.9
 26. ChicagoUSA9.7

Landafræði-glósur bls. 19-25

Landafræði

Glósur frá bls. 19-25

 

·        Síðasta heimsveldið

 

• Sovétríkin liðu undir lok 1991.

• Hundrað þjóðir höfðu tilheyrt Sovétríkjunum.

• Uppreisn og valdarán, Gorbatsjov settur í stofufangelsi.

• Eistland, Lettland og Litháen lýstu yfir sjálfstæði sínu.

• Sovétríkin leystust upp í 15 ríki.Ríki fyrrum Sovétríkjanna

• Rússland

• Eistland

• Lettland

• Litháen

• Hvíta-Rússland

• Úkraína

• Moldavía

• Georgía

• Armenía

• Aserbaídsjan

• Túrkmenistan

• Úsbekistan

• Tadsjikistan

• Kirgisistan

• KasakstanStærð og umfang

• Hin 15 ríki fyrrum Sovétríkjanna eru á landsvæði sem er 217

   sinnum stærra en Ísland!

• Svæðið nær yfir ellefu tímabelti

• Svæðið tilheyrir bæði Evrópu og Asíu

• Úralfjöll og Kákasusfjöll skipta heimsálfunum.

 

·        Gróðurfar

 

• Nyrsti hluti svæðisins er norðan heim- skautsbaugs, þar er túndra

  frá vestri til austurs.

• Þá tekur við barrskógarbelti frá landa- mærum Finnlands að

   Kyrrahafsströndinni.

·        Fjöll í suðri og austri

• Landsvæðið er að mestu lágslétta sem rofin er af Úralfjöllum.

• Vestur-Síberíusléttan er þakin jökulurð.

• Margir bogadregnir fjallgarðar í Ausur-Síberíu.

• Jarðskjálftar og eldfjöll á Kamtsjatkaskaga.

• Há fjöll í suðri (fellingafjallgarðar sem ná frá Spáni til Kína).

– Kákasusfjöll liggja á milli Kaspíhafs og Svartahafs.

– Pamírfjalllendið (hæstu fjöllin) á landamærum að Afganistan og         Kína                

 

·        Fljót og stöðuvötn

 

• Volga, lengsta fljót í Evrópu, rennur frá landsvæðinu á milli Moskvu og

Úralfjalla að Kaspíhafi.

– Er skipgeng og tengir saman iðnaðarsvæði.

• Fjórar af tíu lengstu ám heims renna um Síberíu:

– Ob, Henísej og Lena renna í Íshaf, valda oft flóðum.

– Amúr rennur í Kyrrahaf og myndar af stórum hluta landamæri við    Kína.

• Kaspíhaf, stærsta innhaf í heimi, tilheyrir bæði Evrópu og Asíu.

  Kaspíhaf

• Kaspíhaf, stærsta innhaf í heimi, tilheyrir bæði Evrópu og Asíu.

– Ekkert afrennsli þ.a.l. mjög salt.

– Er að meðaltali 28m. undir sjávarmáli.

– Volga, Don og Úral renna í Kaspíhaf.

 

·        Stöðuvötn

 

• Ladoga og Onega, tvö stærstu stöðuvötn í Evrópu eru í

   Rússlandi.

• Þrjú af stærstu stöðuvötn heims eru austan Úralfjalla:

– Aralvatn, Balkhashvatn eru saltvötn

– Bajkalvatn er stærsta ferskvatnsstöðuvatn í heimi, jafnframt það

  dýpsta.

 

 

·        Rússland

• Stærsta land í heimi 165 sinnum stærra en Ísland.

• Nær yfir ¾ hluta gömlu Sovétríkjanna.

• Íbúar eru 148 milljóni og 83% íbúanna eru Rússar.

• Tók við flestum hlutverkum Sovétríkjanna.

 

·        Atvinnulíf

 

• Ríkið átti allt, samyrkjubú og ríkisbú, = kommúnisti

• Hefur breyst, nú ráða markaðsöflin meiru.

– Hefur leitt af sér atvinnuleysi

– 20% vinnuafls við landbúnað (5 % á Íslandi)

– 40% vinnuafls við iðnað (20 % á Íslandi)

– 40% vinnuafls við þjónustu (60 % á Íslandi)

 

·        Helstu atvinnugreinar

 

• Landbúnaður

– Ræktun, hveiti rúgur og kartöflur.

– Skógarnytjar, stórar verksmiðjur.

– Fiskveiðar, Rússland er önnur mesta fiskveiðiþjóð í heimi á eftir        Japan.

• Mest veitt af síld og þroski í Atlanshafi og lax og skelfisk í Kyrrahafi                                  

• Hráefnaforði:

– Olía, jarðgas, steinkol og járn.

 

·        Olíuframleiðsla

 

• Rússland er einn helsti olíuframleiðandi í heiminum.

• Er sjálfu sér nægt og flytur orku út.

– Stærstu olíulindir eru í:

• Vestur – Síberíu og

• Úralfjöllum

 

 

 

·        Iðnaður

 

• Ekki jafn þróaður og í Vestur – Evrópu

• Mikilvægustu iðnaðarvörur eru:

– Stál

– Sement

– Timburvörur

– Þungavélaiðnaður.

• Helstu iðnaðarsvæði eru í Evrópuhluta Rússlands.

– Við Moskvu og St. Pétursborg

• Málmur í jörðu við Úralfjöll og þar er stáliðnaður.

 

·        Samgöngur

 

– Lélegir vegir

– Lítil bílaeign

• Járnbrautir skipta höfuðmáli

– Síberíubrautin, lengsta járnbraut í heimi, liggur frá Moskvu á

  Kyrrahafi.

• 9,330 km, 7 sólarhringa ferðalag.

– Bajkal-Amúr (BAM) stærsta járnbrautalagning á síðustu 50 árum.

• Flutningar fara mikið fram á ám og fljótum.

 

·        Umhverfisvandi

 

• Kapphlaup um lífskjör og hernaðarmátt ollu því að ekki var hirt

um hreinsun úrgangsefna.

• Stefna Gorbastjovs dór vandann fram í dagsljósið:

– Tsjernobyl, kjarnorkuofn bráðnaði – mikil geislun.

– Sýrumyndandi gas og þungmálmar.

 

·        Úrgangsefni frá iðnaði á Kólaskaga

 

• Mikið magn jarðefna:

– Í berggrunninum er mikið af nikkel og kopar.

– Mikið er af apatíti, sem er fosfórríkt jarðefni sem áburður er búinn til úr.

– Þrisvar sinnum meira brennisteinstvíoxíð út í andrúmsloftið en í Svíþjóð

– Umhverfis Níkel og Montsjegorsk hafa stór svæði orðið fyrir svo mikilli eitrun að

þar vex ekkert lengur.

– Hvítahafið er mjög mengað.

 


Inflúensa

Inflúensa

Það hefur margsinnis verið sýnt fram á, með rannsóknum, hversu gífurlega mikilvægt það er fyrir líkama okkar að gerlaflóran í meltingarveginum sé í réttum hlutföllum til að líkaminn hafi hámarks getu til að verjast sjúkdómum sem geysa hverju sinni. Þegar fólk er að stríða við erfið veikindi og þarf að taka inn sterk lyf (t.d sýklalyf) til að drepa þá sýkla sem veikindunum valda, þá verða góðu gerlarnir í meltingarveginum einnig fyrir barðinu á þessum lyfjum og það skapast oft mikið ójafnvægi í gerlaflórunni. Við þessar aðstæður er sérlega gott að taka inn lífsuppbyggjandi mjólkursýrugerla til að gera það sem í okkar valdi stendur til að viðhalda jafnvægi gerlaflórunnar. Ef allt væri eins og það ætti að vera þá fengjum við miklu meira magn af góðum gerlum með fæðu okkar. Vegna meðhöndlunar á mat t.d með frystingu, suðu og öðrum vinnsluaðferðum þá drepst mikið magn af lífsnauðsynlegum gerlum. Eins er með grænmeti sem ræktað er með tilbúnum áburði og alls kyns aukaefnum. Þar skerðast lífsskilyrði góðu gerlana í jarðveginum og berst því ekki nægjanlegt magn af þeim í grænmetið. Af þessu má sjá að dagleg neysla af mjólkursýrugerlum getur bætt upp það sem vantar í fæðu okkar og stuðlað að jafnvægi í líkamanum.

Faraldsfræði

Inflúensa er veirusýking í loftvegum sem kemur á hverju ári hér á landi einkum á veturna og stendur í 2-3 mánuði. Erlendar rannsóknir hafa sýnt að um 35% barna  yngri en 2ja ára og um 20% einstaklinga eldri en 20 ára fá influensu á hverju ári.  

Alvarlegar afleiðingar inflúensu

Alvarlegar afleiðingar influensu sýkingar sjást einkum hjá einstaklingum eldri en 60 ára, ónæmisbældum einstaklingum, börnum á langvinnri aspirin meðferð, og börnum og fullorðnum með undirliggjandi hjarta- og lungnasjúkdóma (þ.á.m. astma), langvinna efnaskiftasjúkdóma (þ.á.m. sykursýki) og nýrnasjúkdóma. 

Faraldsfræði

Inflúensa er veirusýking í loftvegum sem kemur á hverju ári hér á landi einkum á veturna og stendur í 2-3 mánuði. Erlendar rannsóknir hafa sýnt að um 35% barna  yngri en 2ja ára og um 20% einstaklinga eldri en 20 ára fá influensu á hverju ári.   Textann fann ég á netinu á: www.lifskraftur.is og www.landlaeknir.is .

Höfundur

Hákon Gunnarsson
Hákon Gunnarsson
Maí 2025
S M Þ M F F L
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (25.5.): 0
  • Sl. sólarhring:
  • Sl. viku:
  • Frá upphafi: 0

Annað

  • Innlit í dag: 0
  • Innlit sl. viku:
  • Gestir í dag: 0
  • IP-tölur í dag: 0

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband